GEMS, model kamieni szlachetnych – podejście do opieki nad osobą z otępieniem.
Model GEMS stworzony przez Teppę Snow uczy spoglądać na świat oczami otępienia, po to, aby mieć lepszy kontakt z chorymi. Według niego ludzie, podobnie jak kamienie szlachetne, mogą prezentować swoje najlepsze cechy, jeśli mają odpowiednie warunki i opiekę. Prowadzi nas przez obszary mózgu objęte otępieniem, abyśmy zdobyli wiedzę o zachodzących w nich procesach i ich konsekwencjach. Abyśmy zrozumieli, jak czuje się i odbiera świat osoba chora. To niezwykła, przejmująca podróż, bardzo obrazowo wyjaśniająca nam procesy, jakim podlegają chorzy. Model GEMS pokazuje, że nawet wtedy, gdy mózg się zmienia, ludzie – jak kamienie – nadal mogą lśnić. Pokazuje perspektywę obu stron – osoby, która wspiera i osoby, która choruje. Jednocześnie jest precyzyjny w określaniu zmian chorobowych z perspektywy medycznej i głęboko humanitarnie traktujący człowieka, który choruje.
Stan „szafirowy” (zdrowe starzenie) – brak zmian chorobowych, pełna sprawność poznawcza, zdrowy mózg.
Stan „diamentowy” (wczesna faza zmian chorobowych) – łagodne zmiany, podobnie może być w zdrowym starzeniu, pod wpływem silnego stresu lub w depresji. Zmieniają się możliwości wzrokowe – mózg widzi jak przez maskę do nurkowania. Wyeliminowanie stresu i leczenie to powrót do normy. Osoba w tym stanie wraca często do przeszłości, dlatego tak ważny jest ktoś, kto pomoże w takich sytuacjach.
Stan „szmaragdowy” (umiarkowana faza zmian chorobowych) – zmiany widoczne dla otoczenia. Ludzie na tym etapie zmian chorobowych uważają się za samodzielnych i niezależnych, ale mogą mieć ograniczoną świadomość zmian własnych możliwości. Osobie w tym stanie potrzebna jest pomoc i opieka, ale z partnerskim podejściem. Czasami konieczna będzie modyfikacja otocznia.
Stan „bursztynowy” (późna faza zmian chorobowych) – poważne uszkodzenia w mózgu. Na tym etapie zmian mózg widzi jak przez lornetkę, ale nie rozumie, co się robi z daną rzeczą i do czego ona służy. Stąd wiele zaskakujących zachowań.
Stan „rubinowy” (bardzo późna faza zmian chorobowych) – mózg widzi jak przez lunetę i nie może ocenić odległości. Upadki!
Stan „perłowy” (głębokie zmiany chorobowe) – wszystkie systemy zawodzą. Mózg widzi ruch, ale nie ma szczegółów. To etap schyłku życia, ale ludzie nadal rozpoznają znany dotyk, głos, twarze, zapachy i smak. Człowiek jest nadal w środku, choć jego możliwości są minimalne.
– Ten ostatni stan, perłowy, to najbardziej wzruszający opis jednego ze szlachetnych kamieni – mówi Iwona Przybyło. – Zrozumienie, jakie są obecne możliwości bliskiej osoby, pozwala nam lepiej zaopiekować się nią i zapewnić jej bardziej satysfakcjonujące życie.
wiecej:
https://reflectionsgreenwich.com/2017/05/06/we-are-all-precious-the-gems-brain-change-model/
https://reflectionsgreenwich.com/2017/05/06/we-are-all-precious-the-gems-brain-change-model/